Control freaks

Onze huiskatten hebben een prinsheerlijk leven. Zij luieren wat af, krijgen hun water- en voerbakje netjes gevuld en zijn wij niet snel genoeg dan zorgen zij daar wel voor. Ze hebben iedere dag toegang tot een schone kattenbak en aan kattenspeeltjes geen gebrek. Stukken beter dan hun voorgangers die op jacht moesten om hun kostje bij elkaar te schrapen zou je denken. Maar is dat wel echt zo? Nee helaas allesbehalve! Control freaks als onze katten zijn hebben het graag voor het zeggen maar door onze huidige manier van leven ontbreekt hen vaak de controle. Denk maar eens aan de volgende situaties.

Je kat heeft niets te zeggen over:

• Het geluid/ lawaai in huis.
• De temperatuur in huis (katten hebben het bijvoorbeeld graag warm, ook wanneer jij in de winter in bed ligt of aan het werk bent en de thermostaat omlaag hebt gedraaid).
• Waar, wanneer en wat hij gevoerd wordt.
• In welke ruimte hij verblijft (keuze is belangrijk maar dichte deuren in huis maken dit vaak onmogelijk).
• Of en wanneer hij naar buiten mag (wederom keuze is belangrijk).
• Waar de kattenbak staat, hoeveel er in huis zijn en hoe vaak ze schoongemaakt worden.
• Wanneer hij aandacht krijgt.
• Of en wanneer hij mag spelen met je.

Samenwonen met een control freak

Stresstriggers

Al met al blijkt uit dit rijtje wat Marsha deelde wel dat er dus weinig controle over blijft voor je kat. Zelfs niet op de basisbehoeftes zoals eten, drinken, het gebruik van de kattenbak maar ook markeren en jagen. Al deze gebrek aan controle kan zorgen voor stress. Maar niet alleen deze zaken zijn stresstriggers, denk ook maar eens aan de volgende situaties die allemaal stuk voor stuk stress kunnen veroorzaken:

• Een meer-kats-huishouden (want hoe sociaal zijn katten nu eigenlijk?) 
• Geen vast leefpatroon
• Katten in de buurt
• Onder stimulatie en verveling
• Kinderen in huis
• Gebrek aan controle
• Genetische achtergrond. Denk maar eens aan de Pers die beperkt wordt in zijn gedrag door zijn korte neus. Maar ook langharen met zo’n overvloedige vachten dat normaal wassen niet meer te doen is. Wassen zou rustgevend moeten zijn maar op deze manier wordt het helaas een frustratie. Meer hierover vind je ook in de blogs: ‘Raskatten: Mooi, schattig of zielig?’, ‘Raskatten: The story continues…’ of het gastblog: ‘Raskat volgt rashond?’ .
• Maar zeker ook socialisatie op vroege leeftijd. Ben je als kittens bijvoorbeeld niet op gegroeid in een huiselijke situatie dan kun je op latere leeftijd nog steeds moeite hebben met normale geluiden zoals de tv, de stofzuiger, de deurbel en ga zo maar door. Ik schreef hier ook al over in het blog: ‘Een goede basis voor een stressvrij leven’.

‘Katten kunnen agenda’s lezen, dus wees gewaarschuwd’

Als je dit zo leest vraag je je vast af hoe jij het je kat naar de zin kunt maken. De meeste mensen hebben immers niet zo’n vast levenspatroon. Het patroon dat we dan hebben wijkt nogal eens af wat je kat dan weer probleemloos oppikt. Marsha schetste als voorbeeld een mooi situatie die ik enigszins heb veranderd waarin menig kattentrimsalon klant van mij zich onherroepelijk herkent. ’Je moet om 11.00 uur met je kat naar de kattentrimmer. Aangezien je kat in de nacht altijd buiten rondzwerft maar in de ochtend netjes om 9.00 weer binnenkomt om een dutje te doen op de bank voorzie jij geen problemen. Helaas voor jou heeft je kat allang door dat er deze ochtend iets anders staat te gebeuren dan normaal. De kleinste veranderingen zijn al genoeg voor hem om te bedenken: ‘Weet je wat, vandaag blijf ik lekker buiten’. Met het gevolg dat jij uiteindelijk vol schaamte de afspraak met de trimmer afbelt waarna je kat doodleuk binnen komt lopen om 11.05 om alsnog zijn dutje te doen.’

Herkenbaar he? Ik zeg mijn klanten van het kattenhotel en van de kattentrimsalon niet voor niets dat ze waakzaam moeten zijn de dag voordat poeslief op vakantie komt, of een afspraak heeft in de salon. ‘Ze kunnen agenda’s lezen’ zeg ik altijd gekscherend. Maar het lijkt er wel op.

Wat doet stress met je kat?Maar verder hoe zorgen we voor een zo stressvrij mogelijk leven? Het is niet zo dat stress überhaupt fout is. Een beetje stress hoort er immers bij. Wanneer je kat in zijn jonge leven om leert gaan met beetje stress zal deze stress dan ook snel weer zakken. Op deze manier kan hij omgaan met een vakantie, een bezoekje aan de trimsalon of dierenarts maar ook aan een lawaaiige jaarwisseling. Leert je kat hier niet mee omgaan of zijn er te veel stressfactoren ineens dan wordt het verhaal anders. Stress zal dan chronisch worden waardoor je kat voortdurend last heeft van deze stress.

Stress zorgt ervoor dat je kat vatbaarder is voor ziektes, zorg er dus voor dat je entingen op orde zijn in stressvolle tijden!

Wat doet chronische stress met de gezondheid van je kat?

• Hij is vatbaarder voor ziektes. Dit is allesbehalve handig bij een opname bij de dierenarts of een vakantie in een kattenpension.
• Hij is moeilijker in staat om zichzelf voort te planten. Erg onhandig in een cattery waar vaak stress is in verband met het Meer Kats Huishouden
• Hij zal sneller last krijgen van overgewicht. Dit komt omdat zijn verteringsstelsel namelijk zo goed als stil komt te liggen. Dit merk je ook bij opname in een asiel. Katten zullen eerst afvallen aangezien stress eerst vaak zorgt voor niet/ slechter eten, waarna zij vaak over gaan in emo-eten. Dit overeten in combinatie met een stilliggend verteringsstelsel hebben vaak obesitas tot gevolg. Super uitgelegd Marsha, want ik wist dat overgewicht vaak door emo eters kwam, in plaats van door simpel weg teveel te eten zoals vaak gedacht word, maar hoe de vork precies in de steel zat wist ik niet.

Echter heeft stress niet alleen gevolgen voor de gezondheid maar ook zeker voor het gedrag en dat is natuurlijk Marsha’s specialisatie. Bij sommige katten zie je dat zij de stress weg proberen te jagen. Zij hebben een kort lontje, kunnen gaan sproeien en gaan zich vaak overmatig wassen (meestal tussen de liezen). Hierover schreef ik ook al in de blogs: ‘Sommige dingen lopen niet zoals je wil’ en ‘Soms is de oplossing toch niet helemaal de oplossing’.

Maar een ander type kat gedraagt zich totaal anders. Deze katten worden namelijk erg passief en slapen heel de dag, of tenminste ze doen net alsof. Deze katten zien er dus vaak ook slecht uit, vooral de vacht, maar deze keer niet met een kaal huidje tot gevolg maar juist door een doffe klittende vacht. Dit type katten lijken er nog niet zo slecht af te zijn, lekker slapen heel de dag wie wil dat nou niet? Een kat dus, die wil een uitdagend explorerend leven. Het spreekt dus voor zich dat de (nep)slapende kat het meeste lijdt in deze situatie.

Hoe geef je je kat (de illusie) van meer controle?

Punt blijft dat de meeste mensen niet meer op een boerderij wonen waar je kat kan doen wat hij wil maar in een huis waar hij niet/ of beperkt buiten kan en een beperkte ruimte tot zijn beschikking heeft. Daarbij moet jij, hoe leuk je je kat ook vindt, toch de deur uit om te gaan werken waardoor je even niet voor personeel kunt spelen en zijn wensen kunt vervullen. Maar wat kan je dan wel doen om het hem toch zoveel mogelijk naar de zin te maken?

Marsha’s top tip van de dag: ‘Als je het je kat vraagt skip je de wekelijkse schoonmaakmiddag of doe je hem met de Franse slag.’

Zo verrijk het leven van je kat

Zorg ervoor dat je kat veel kan zien, ruiken, voelen, spelen en jagen. Denk hierbij aan een het volgende:

1.  Maak gebruik van een uitdagende inrichting. Denk hierbij aan bronnen (voerspeeltjes, kattenbak, mandjes, hoge plekjes etc) op verschillende plaatsen.
2. Laat kiezen waar je kat wil zijn. Denk hierbij aan kattenluikjes naar buiten, maar ook luikjes tussen de verschillende kamers.
3. Daag uit met voerspeeltjes in plaats van een voerbakje. Naast uitdaging zorgen deze speeltjes ook voor meer beweging, ideaal voor dikke katten, en voor schrokkers die hierdoor rustiger eten. En geloof me, geef je je kat de keuze tussen een voerbakje of een puzzel, dan gaat de keuze bijn altijd naar de puzzel.
4. Zorg voor fijne vertrouwde geuren. Hier hoef jij niets aan te doen, dit doet je kat zelf door het markeren van het huis, en de mensen daarin, via de geurklieren op met name zijn kopje en staart. Wat wij wel kunnen doen is minder poetsen! Ja echt waar. Het feit dat wij vinden dat wij eens per week eens goed met een sopje door het huis moeten is verschrikkelijk voor je kat. In een paar uur verwijder jij al zijn zorgvuldig aangebrachte geurtjes. Dus doe je kat een lol, poets je huis in 2 keer (op maandag alles meubels, en op vrijdag de vloeren en deuren, ik noem maar wat) en heb respect voor die zwarte talgstrepen op je deurstijlen. Juist deze zorgvuldige geplaatste markeringen zijn belangrijk voor je kat.
5. Biedt kattendrugs aan. Denk hierbij aan Kattenkruid, Matabi, Valeriaan of Struikkamperfoelie. En wees maar niet bang aan deze drugs kan hij niet verslaafd raken.
6. Zet eens kattenmuziek op. Ja echt, er is speciale muziek ontwikkeld om onze katten blij te maken. Je vindt deze muziek op mijn Youtube Kanaal Benieuwd naar de hele cd? Er staan 2 album van ‘Music for cats’ van David Teie op Spotify.
7. Aai je kat zoals hij dat wil. Ofwel steeds even kort en bij voorkeur op het hoofd. De slechtste plekken om te aaien zijn de rug en de buik.
8. Geef je kat een visuele uitdaging. En nee, dan bedoel ik geen vogeltjes op de televisie. Daar waar het soms lijkt of onze katten mee tv kijken is dat toch echt onwaarschijnlijk. Een kat ziet in plaats van een vogeltje waarschijnlijk alleen maar veel opeenvolgende flikkeringen. Dit doet me denken aan onze Jenny die 1 favoriet programma had. Zij was er als de kippen bij wanneer er een programma van Jamie Oliver op 24Kitchen was met een superdrukke aftiteling. Al deze flikkeringen en overgangen trigger de haar, geen idee waarom. Misschien had het feit dat ze doof was, en dus haar andere zintuigen beter gebruikte, er iets mee te maken? Maar dat terzijde, een visuele uitdaging dus. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een hengel. In ieder geval een speeltje waarmee de jachtketen: Jagen -> vangen afgemaakt kan worden. Dit is bijvoorbeeld bij een laserlampje niet mogelijk, het lichtje is aan het einde van het spel ineens weg, en kan dus niet gevangen worden wat zorgt voor frustratie. Wist je trouwens dat onderzoek aangetoond heeft dat je kat het echt leuk vindt als jij mee speelt? Tip: Is jouw kat toch fan van een laserlampje? Zorg er dan voor dat je eindigt door het lichtje op een prooi te schijnen die net verstopt achter een kast of tafelpoot ligt. Zo denkt je kat dat dat de prooi is en kan hij die vangen. Eind goed al goed! Of supersimpel, een raam! Denk er wel even aan dat een raam ook stress op kan leveren. Vooral ramen tot aan de grond zorgen ervoor dat die boze buurkat zicht heeft op jouw kat waardoor deze zich onveilig kan gaan voelen in zijn eigen huis. Plakplastic op de onderste helft van het raam kan hiervoor een goede oplossing zijn.
9. Train je kat! Ja echt, het kan. En geloof me katten vinden het nog leuk ook om te werken voor je. En een win-win situatie want stel je nou eens voor dat jij hem kan trainen om vrijwillig in het reismandje te gaan, hoe ideaal. Benieuwd wat er allemaal haalbaar is en hoe je dit aanpakt? Sarah Ellis en John Bradshaw schreven er een mooi boek over ‘zo train je je kat’.
10. Geef je kat een ‘ik wil aandacht’ of ‘niet storen’ plek. En ja, ook dat hoort bij controle. Ken je dat: Je zit lekker achter je laptop en je kat komt je van het werk houden. Je werkt een beetje om hem heen maar dat werkt nou niet echt. Hij blijft maar langs je heen lopen totdat hij ineens over je toetsenbord loopt en je hele bestand weg is! Wat een drama. Zou het niet handig zijn als je kat een subtielere manier had om je duidelijk te maken dat hij nu toch echt even voorrang krijgt op je laptop? Zoek daarom een vaste plek, bijvoorbeeld een krukje, zoals de kat van Marsha heeft, waarop hij kan gaan zitten wanneer hij aandacht wil. En nou komt het, dan MOET jij die ook gaan geven. Alleen dan gaat dit werken. Hetzelfde geld met een ‘niet storen’ plek, vooral ideaal in huishoudens met kinderen. Op deze plek mag je kat NOOIT lastig gevallen worden, dus ook niet wanneer jij met hem naar de dierenarts moet. Zorg er dus voor dat jouw kat jouw gedrag niet leert lezen

Ik ben benieuwd kijk jij nu anders aan tegen het luie leventje van je kat? En zo ja, wat ga je aanpassen? Om je te helpen met wat aanpassingen zal ik je een voorzetje geven. In mijn volgende blog zal ik je namelijk uitleggen hoe wij ervoor zorgen dat het stresslevel in ons kattenhotel zo laag mogelijk is.

Groetjes Wendy

Ps. Smaakt dit blog naar meer? Kijk dan eens op de website van Marsha voor meer informatie.